Ook al zijn Nederland en Duitsland buren op de landkaart, toch zijn er best een hoop verschillen tussen de landen vast te stellen. Dingen als taal en eetgewoontes liggen voor de hand maar er zijn ook verschillen in cultuur, gedrag en politiek. Na 23 jaar in Nederland gewoond te hebben en sinds 2012 in Berlijn te wonen, was het leuk om de verschillen tussen Nederland en Duitsland eens op een rijtje te zetten.
1 Geografie – Duitsland is 9x zo groot als Nederland
Wist je dat Duitsland bijna 9x zo groot is dan Nederland? Het aantal inwoners is echter slechts 4,6x zo groot en daardoor komen we tot de conclusie dat Nederland een stuk dichtbevolkter is dan Duitsland. Hieronder zie je de statistieken nog even op een rijtje.
| Nederland | Duitsland | |
|---|---|---|
| Oppervlakte | 41.543 km² | 357.580 km² |
| Inwoners | 17.533.000 | 83.196.000 |
| Hoofdstad | 232 | 422 |
2 Prijzen – Duitsland is goedkoper
Eén van de voordeligste verschillen tussen Nederland en Duitsland zijn de prijzen. Duitsland is op veel gebieden goedkoper als Nederland. Vooral als je op vakantie gaat is het heerlijk als je niet zo op je geld hoeft te letten omdat alles toch een beetje goedkoper is. We hebben enkele voorbeelden van prijsverschillen op een rijtje gezet:
- Huizenprijzen: Sommige Nederlanders kiezen er bijvoorbeeld voor om over de grens te gaan wonen omdat daar de huizenprijzen lager liggen dan in Nederland.
- Supermarkt: Gemiddeld liggen de prijzen in de supermarkt in Nederland 6% hoger dan in Duitsland (bron).
- Restaurants en cafés zijn duidelijk goedkoper. Waar je in Berlijn voor 6-8€ een lekker hoofdgerecht kunt eten (Hamburgers bijvoorbeeld) ben je in Nederland toch al snel 15€ kwijt.
- Benzine: Lange tijd betaalde je in Duitsland voor benzine ongeveer 20 cent minder per liter. Op dit moment (in 2023) liggen de brandstof-prijzen echt nog maar 3% hoger in Nederland. Dit verschil is kleiner geworden sinds het conflict in Oekraïne.
- Sigaretten: In Berlijn rijden de rokers naar Polen om sigaretten te halen. Als Nederlander kun je ook wel een paar pakjes meenemen als je in Duitsland bent, de sigaretten zijn namelijk 3% goedkoper (bron)
3 Geld – Meestal cash betalen
Een verschil waar niet zoveel mensen mee rekenen is het gebrek aan digitale betaalmethodes. Vooral in Berlijn zijn er heel veel plekken waar je alleen cash kunt betalen. Waar je in Nederland intussen ook in de voetbalkantine digitaal kan betalen is dit in Duitsland anders. Ik merk dat veel bezoek uit Nederland zonder cash naar Berlijn komt en dan eerst op zoek moeten naar een pinautomaat.
4 Klimaat – Nederland is warmer dan Duitsland
Het is in Duitsland een beetje kouder dan in Nederland. Gemiddeld is het in Nederland 14,4 graden en in Duitsland 13,9 graden (bron). Het verschil is minimaal maar je kunt het wel merken als je van Berlijn naar Nederland rijdt .
5 Klimaat – Meer regen en zon in Nederland
Nederland heeft 10,7 regendagen per jaar en Duitsland slechts 9,8. Dit is misschien niet zo goed nieuws maar het is goed dat Nederland ook een klein beetje meer zon heeft. Het gemiddelde aantal uren zon per dag ligt in Nederland bij 4,9 en in Duitsland bij 4,7 (bron)
6 Levenskwaliteit – Duitsers zijn gelukkiger
Als het om levenskwaliteit gaat, zijn de Duitsers meer tevreden dan de Nederlanders . De verschillen komen uit een onderzoek (bron) en de resultaten kunnen hieronder gelezen worden. De scala gaat van 0 = slecht en 100 = zeer goed.
| Nederland | Duitsland | |
|---|---|---|
| Politieke Stabiliteit | 86 | 84 |
| Burgerrechten | 99 | 95 |
| Gezondheid | 84 | 96 |
| Klimaat | 21 | 22 |
| Kosten levensonderhoud | 23 | 30 |
7 Gewoonte – Iedereen betaald voor zich
Een ander verschil tussen Nederland en Duitsland is het feit dat hier een rekening vaak los van elkaar betaald wordt. In clubs worden nog weleens rondjes gehaald maar in restaurants betaald meestal iedereen voor zich. Het personeel heeft hier ook helemaal geen problemen mee omdat ze hierdoor een hogere fooi krijgen. De ober vraagt dan “getrennt oder zusammen” wat zoveel betekent als “los van elkaar of samen”. Het is misschien minder sexy als in Nederland maar er ontstaan gelukkig nooit misverstanden als één persoon in de groep zin heeft in kreeft en de volgende liever een pizza Margherita wil.
8 Regels – Drinken op straat
Eén van mijn favoriete verschillen tussen Nederland en Duitsland heeft te maken met drinken op straat. In Nederland heb ik in mijn jeugd weleens boetes gekregen omdat je op weg naar een kroeg of club een biertje in je hand had. In grote delen van Duitsland is het drinken van alcohol op straat niet verboden. Dit zorgt zeker in de zomer voor veel gezelligheid in een stad als Berlijn. Vooral voordat je gaat stappen in Berlijn is het natuurlijk ideaal om buiten een drankje te mogen drinken.
9 Verjaardag? Alleen de jarige feliciteren
Een grappig verschil tussen Nederland en Duitsland leerde ik kennen toen ik de eerste keer op een Duitse verjaardag was. Ze vonden het namelijk nogal vreemd dat ik ook mijn schoonouders feliciteerde met hun dochter. In Nederland is dit een gewoonte die ze in de meeste delen van Duitsland niet kennen. Je hoeft dus alleen de jarige persoon te feliciteren.
10 Duitsland is minder fietsvriendelijk dan Nederland
Nederland is een ontzettend fietsvriendelijk land. Ook de grote steden hebben enorm veel plek voor fietsers gecreëerd. In Duitsland is dit in veel steden niet het geval. Vaak fiets je samen met de auto’s op straat. Uit ervaring weet ik dat dit ook veel tot conflicten in het verkeer voert. In Berlijn verbeteren de omstandigheden de laatste jaren wel degelijk maar ze zijn nog ver van het Nederlandse fietscomfort weg.
11 Cultuur – Meer beleefdheden
Een bekend verschil tussen Nederland en Duitsland blijft dat de Duitsers iets afstandelijker en zakelijker zijn. Wij Nederlanders zijn vrij direct en stellen ook snel een persoonlijke vraag of kiezen er automatisch voor om iemand te tutoyeren. In Duitsland is dat niet zo snel het geval. Het is verstandig om oudere onbekende mensen eerst te siezen, wat betekent dat je ze met “Sie” in plaats van “du” aanspreekt. Bij de jongere generaties is dit verschil al wel minder aan het worden.
12 Eten en Drinken – Verschillen in de supermarkt
Als het op eetgewoontes aankomt zijn er best wat verschillen tussen Nederland en Duitsland. Supermarkten passen zich aan de bezoekers aan dus daarom zie je in de supermarkt best wat verschillen met de Nederlandse Jumbo of Albert Heijn.
- In Nederland eten we graag luchtig brood maar dat is in Duitsland moeilijk(er) te krijgen. Hier eten ze meer stevige broden. .
- Er is minder keus bij de soorten zoet broodbeleg (Pindakaas, Pasta, Hagelslag)
- Ze zijn in Duitsland minder creatief met vlees (Geen Slavinken, Boomstammetjes en grilschijven)
- In Duitse supermarkten vind je minder kant-en-klaar zakjes en pakjes (zoals Wereldgerechten)
- Nederlanders zijn snoepkonten: In Duitsland kom je minder verschillende snoepsoorten tegen.
13 Cultuur – De Engelse taal
Een compliment voor ons Nederlanders is, dat we meestal minstens 2 talen kunnen spreken. We staan overal ter wereld bekend als een land waar iedereen goed Engels spreekt en waar we meestal ook nog een klein beetje Duits of Frans kunnen. Berlijn zelf is een toeristische stad waar veel Engels gesproken wordt maar dat is lang niet overal in Duitsland het geval. Vooral de oudere Duitsers (bijvoorbeeld mijn schoonouders) spreken helemaal geen Engels. Als je dus een vraag hebt en geen Duits kunt, kun je het beste naar een jonge persoon toestappen.
14 Auto Rijden – Geen snelheidslimiet
Als je mensen over de hele wereld vraagt iets over Duitsland te vertellen, komt het snelheidslimiet op de snelweg vaak ter sprake. Veel Nederlanders zijn minimaal één keer in hun leven over de grens gereden en hebben daar even gaspedaal flink ingetrapt. Waar je in Nederland maximaal 130 mag rijden, is er in Duitsland geen snelheidslimiet op grote delen van de Autobahn. Je moet er overigens wel rekening mee houden dat er altijd iemand nog harder gaat dan jij, zoals Tom Hanks een keer prachtig beschreef in een Talkshow in de US.
15 Regels – Minder hoge boetes
De eerste keer dat ik een boete had voor verkeerd parkeren in Berlijn, was ik enorm opgelucht toen ik zag dat ik slechts 15 Euro moest betalen. In Nederland liggen de boetes een stuk hoger dan in Duitsland. Naast parkeren is dit ook het geval voor snelheidsovertredingen. Hieronder heb ik de verschillen tussen Nederland en Duitsland op een rijtje gezet:
| Overtreding | Boete in Nederland | Boete in Duitsland |
|---|---|---|
| Tot 10 km/h | 35-74€ | 20€ |
| 11-15 km/h | 74-139€ | 40€ |
| 16-20 km/h | 139-197€ | 60€ |
| 21-25 km/h | 197-267€ | 100€ |
16 Auto Rijden – Winterbanden verplicht
Zijn ze in Duitsland minder streng rondom boetes en snelheidslimieten, met betrekking tot winterbanden zijn ze niet flexibel. Waar je in Nederland niet verplicht bent om met winterbanden te rijden, mag je in Duitsland in de winter zonder winterbanden de weg niet op en loop je kans op een boete. De boete bedraagt tussen de 80-100 Euro dus het is zeker de moeite waard om je banden voor elkaar te hebben als je naar Duitsland gaat.
17 Familie – Meer dan een jaar Zwangerschapsverlof
Wat je in mijn Engelse artikel over kinderen krijgen in Berlijn al kon lezen is dat er best wat verschillen tussen Nederland en Duitsland zijn als het om het krijgen van kinderen gaat. Het grootste verschil is waarschijnlijk dat je in Duitsland als ouders 14 maanden zwangerschapsverlof mag verdelen. In Nederland ligt dit een stuk lager.
18 Entertainment – Nasynchroniseren van films
Een reden voor het verschil in beheersing van de Engelse taal komt voort uit het feit dat ze in Duitsland eigenlijk altijd films van synchronisatie voorzien. Voor 83 Miljoen mensen is het meer de moeite waard om een film te vertalen als voor 18 Miljoen mensen. Persoonlijk kijk ik films het liefst in het Engels omdat het nog steeds heel vreemd is om Chandler van Friends of Brad Pitt in Snatch in het Duits te horen praten. Zin gekregen om een film te kijken: Bekijk ons artikel over films die in Berlijn opgenomen zijn.
19 Cultuur – Verschil in Humor
Een verschil tussen Duitsland en Nederland die vaak pas wat later opvalt heeft te maken met het maken van grapjes. Duitsers hebben een andere soort humor. De sarcastische, donkere humor die veel Nederlanders hebben komt niet altijd even goed aan in Duitsland. In Nederland is de vrijheid van meningsuiting ontzettend belangrijk en dat zie je ook in shows van cabaretiers als Hans Teeuwen. Alles moet kunnen. Dit is in Duitsland niet het geval.
20 Stappen – Proosten bij elk drankje
Een gezellige gewoonte maar ook een verschil met Nederland (zover ik weet) is dat er in Duitsland bijna bij elk drankje opnieuw geproost wordt. Best leuk natuurlijk maar ik moest daar zelf in het begin wel eventjes aan wennen. En ze drinken hier trouwens ook extreem veel shotjes. Als je dus een leuke kadotip zoekt voor een Duitse persoon is een flesje sterke drank altijd een prima idee.
21 Stappen – Anders flirten in clubs
Wat ik vooral tijdens de vele feestjes en open-airs in Berlijn heb meegemaakt is dat er best weinig geflirt word. Dit kan ermee te maken hebben dat we veel naar techno clubs gaan maar ook op Duitse festivals wordt minder geflirt dan in Nederland. In Nederland wordt veel oogcontact gemaakt en leren mensen graag andere mensen kennen. In Duitsland concentreren vrienden zich meestal voornamelijk op elkaar.
22 Politiek – Een ander systeem
Het politieke systeem bij onze oosterburen zit anders in elkaar dan in Nederland. Duitsland is een Federale staat die bestaat uit 16 verschillende deelstaten. Deze staten hebben allemaal bevoegdheden op veel gebieden maar toch is er ook nog een centrale overheid die de landelijke beslissingen neemt. Duitsland heeft geen Koning(in) maar een Bondskanselier die als persoon de meeste macht heeft in het land. Maar aangezien dit verder geen politieke blog is, nodig ik je uit om een kijkje te nemen op Wikipedia als je meer wilt weten over het politieke systeem van Duitsland.
23 Eten en Drinken – Gemixte Biersoorten
In Nederland is de radler intussen ook een heel geliefd drankje maar in Duitsland hebben ze het mixen met bier uitgevonden. Bij onze oosterburen staan Radler, Alster en Diesel (Bier met Sprite, Fanta en Cola) eigenlijk altijd op de kaart. Daarnaast zijn er zelfs biermerken waar je speciale cupjes met siroop doorheen kunt doen. Je kunt al deze soorten trouwens proberen op het internationale bierfestival in Berlijn. Ze mixen hier trouwens ook vaak sapjes met elkaar. Zo kijkt er niemand raar op als je een KiBa (Kirsch-Bananen-Saft) bestelt.
24 Regels – Omgang met Corona
Het was bijzonder om de verschillen tussen Nederland en Duitsland tijdens Corona te observeren. Het is in Berlijn pas dit jaar (2023) weer toegestaan om zonder masker in de trein te zitten. Dit was in Nederland al veel vroeger het geval. Over het algemeen wisselden de maatregelen van Nederland veel vaker en waren dus tijdelijk ook heel losjes (Dansen met Janssen). In Duitsland was het eigenlijk de hele periode streng.
25 Eten en drinken: Ketchup vs. mayonnaise
Nederlands eten erg graag mayonnaise. Mijn schoonouders hebben een hotel en grappen altijd dat elke Nederlander bij zijn frietjes mayonnaise wil (logisch toch?). In Duitsland eten ze echter bijna altijd ketchup bij de frietjes. Ook dingen als frietje speciaal en oorlog zul je hier niet snel tegenkomen.
26 Eten en Drinken – Duitsers zijn bierdrinkers
Nederlanders lusten best een drankje maar als het op het drinken van bier aankomt, komen ze niet in de buurt van Duitsland. Als we de bierconsumptie van de landen in de wereld met elkaar vergelijken is Duitsland op plek 7 en Nederland op plek 22. Op plek 1 staat overigens Tsjechie (Bron). Lust je wel een biertje? Neem dan eens een kijkje op het jaarlijkse Bierfestival in Berlijn.
Duitsland vs Nederland Samengevat
Het staat vast dat er best veel verschillen tussen Nederland en Duitsland bestaan. Toch is het ook heel duidelijk dat veel verschillen kleiner worden doordat de jongere generaties graag over de grenzen reizen. De jongere Duitsers leren beter Engels, zijn niet zo zakelijk en hebben ook gevoel voor humor. Toch zullen er altijd verschillen blijven bestaan en dat is ook goed. Culturele verschillen zijn leuk omdat dit een reis naar een ander land veel bijzonderder maakt. Als jij ook nog een verschil hebt die we niet in dit artikel gezet hebben, schrijf hem dan even in de comments.
